Editör: Erkavim Yıldırım
Çocukların diş tabiplerinden korkmasının ebeveynlerin bilmeden yaptığı yanlışlardan kaynaklandığını söyleyen Dt. Hasret Karabıyık, “Çocukların birçok diş doktorlarına karşı büyük bir kaygı duyar. Bu kaygının ebeveynler tarafından artırılması yanlış bir tavırdır. ‘Uslu durmazsan seni diş tabibine götürürüm’ üzere kelamlar, çocukların kaygılarını körükleyen en büyük sebeplerdir” diye konuştu.
“DİŞÇİYE GÖTÜRÜRÜM DİYE TEHDİT ETMEYİN”
Çocukların diş tabiplerinden neden çekindiği hakkında bilgi veren Dt. Karabıyık, “Çocukların birçoğu diş doktorlarına karşı büyük bir tedirginlik yaşamaktadır. Bu tedirginliğin ebeveynler tarafından güçlendirilmesi gerçek bir davranış değildir. ‘Uslu durmazsan seni diş tabibine götürürüm’, ‘yemeğini bitirmezsen doktor dişlerini alır’ gibi kelamlar, çocukların endişelerini artırır. Aileler yaramazlık yapan çocuklarını durdurmak için onları diş tabiplerine götürmekle korkutmaları, diş doktoru sandalyesinden ürkmelerine yol açar. İleride de bu dehşet, ‘dental fobi’ olarak şahısların hayatlarında kalır” dedi.
“KÖTÜ TECRÜBELERİ ÇOCUKLARLA PAYLAŞMAYIN”
Dt. Karabıyık, çocukların diş doktorlarına karşı hissettiği olumsuz hislerin kolay yollarla aşılabileceğini belirtti. Ebeveynlerin diş doktorlarıyla yaşadığı olumsuz tecrübelerin çocukları da etkilediğini ve diş tabiplerinden korkmalarına sebep olduğunu söz eden Dt. Karabıyık, “Bu yüzden yaşanan makûs olayların çocukların yanında lisana getirilmemesi gerekir. Diş tedavilerinin acılı süreçler olduğu ile ilgili çocuklara yanlış bilgiler ve örnekler sunulmamalıdır” halinde konuştu.
“ÇOCUKLAR İÇİN ÖZEL HAZIRLANMIŞ KLİNİK ORTAMLARINI TERCİH EDİN”
Ailelerin çocukları için seçecekleri diş doktorlarının, çocukların kaygılarını azaltmada değerli bir rol oynadığını vurgulayan Dt. Karabıyık, “Ebeveynler katiyetle güvendikleri ve öncesinde görüştükleri bir diş tabibi seçmelidir. Çocuklar kendileri için özel olarak hazırlanmış kliniklerde tedavi olduklarında diş tabiplerine karşı tavırları olumlu tarafta değişmektedir. Çocuklar bu sayede diş doktoru endişelerini bir nebze olsun atlatmış olurlar” sözlerini kullandı.
“SIK SIK DENETİME GÖTÜRMEK DEHŞETLERİNİ YENMESİNE YARDIMCI OLUR”
Çocukların diş denetimlerinin birinci dişin görünmesinden itibaren (6 aylıkken) yapılması gerektiğini söyleyen Dt. Karabıyık, “Böylece çocuklar diş tabiplerine daha rahat alışır ve kaygıları önlenir. Ağız ve diş sıhhati için yapılan sık denetimler erken teşhis için de yararlıdır. Aileler çocuklarını diş sıhhati eğitimine alıştırırken renkli diş fırçaları ve diş macunları kullanabilir. Böylelikle diş tedavilerinin fecî olmadığı fikri çocuklarına verilebilir” dedi.
“SORULARINA KOLAY KARŞILIKLAR VERİN”
Çocuğun diş doktorundaki tedavi esnasında neler olacağı ile ilgili sorularına mümkün olduğunca sade karşılıklar verilmesi gerektiğini lisana getiren Dt. Karabıyık, şu tavsiyelerde bulundu: “Çocuk diş hekiminde ne yapılacağını merak ettiğinde, gittiğimizde diş doktoru bize neler yapılması gerektiğini söyleyecek üzere genel karşılıklar verilmesi, çocukların yanlış şeyler düşünerek korkmalarını engelleyecektir. Tüm beşerler üzere çocuklar da bilmediklerinden ve acı çekmekten korkarlar. Bu nedenle çocuklara ruhsal yaklaşım konusunda özel eğitim almış çocuk diş tabibinin çocuğunuzu bilgilendirmesi daha uygun olur.”
“HEKİMLE BİRİNCİ TANIŞMA ÇOK ÖNEMLİ”
Hekimle çocuğun birinci tanışmasının çok değerli olduğunu da ekleyen Dt. Karabıyık, “İlk tanışmada çocuğun doktoru ve ortamı sevmesi hedeflenir. Tabip kendini, ortamı ve kullanacağı araçları çocuğa tanıtarak aklında oluşacak kaygıları önler. Sonra çocuğa neden diş tedavisi görmesi gerektiğini ve neler yapılacağını yaşına uygun olarak onun anlayabileceği bir lisanla, oyun havası yaratarak anlatır. Daha sonra tedaviye geçilir. Daha kolay tedavilerden güç olanlara hakikat ilerleyerek çocuğun vakitle bu tedavilere alışması sağlanır” diyerek açıklamalarını bitirdi.
DİŞ TABİBİNDEN KORKMAK (DENTOFOBİ) NEDENLERİ NELERDİR?
Dünyada çok sayıda insan diş tabibinden korkuyor. Bu endişe, diş tedavilerinin ertelenmesine yahut çok şiddetli diş ağrıları çekilmesine karşın diş doktoruna gidilmemesine yol açabiliyor. Bu da diş denetimlerinin nizamlı yapılmamasına sebep oluyor. Halbuki sağlıklı dişlere sahip olmak için 6 ayda bir diş tabibine görünmek gerekiyor. Bu yüzden diş doktorundan korkmak, yani dentofobi, şahısların ağız ve diş sıhhatini riske sokan bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Pekala, bu endişe neden oluşuyor? Diş tabiplerinin bu dehşette bir tesiri var mı? Bu soruların yanıtlarını da detaylı olarak inceleyeceğiz. Ancak evvel diş doktorundan korkmanın nasıl üstesinden gelineceğini anlatmakta fayda var.
DİŞ TABİBİNDEN KORKMAK NASIL YENİLİR?
Diş tabibinden korkmak ciddiye alınması gereken bir durumdur. Birtakım bireylerde bu kaygı hafif düzeyde iken birtakım şahıslarda çok daha ağır bir düzeyde yaşanabiliyor. Endişeyi yenmek için birinci olarak sizi korkutan şeyin ne olduğunu belirleyebilirsiniz. Zira hastalarda bu dehşete sebep olan faktörler farklılık gösterebiliyor. Birtakım hastalar diş hekimliğinde kullanılan muayene koltuğundan korkarken birtakım hastalar gürültülü çalışan tıbbi aygıtlardan korkuyor. Ayrıyeten kanama olmasından, diş doktorunun tedavi esnasında elinin kaymasından, tedavi sırasında yahut sonrasında çok ağrı çekmekten de korkulabiliyor. Bu şeyi belirlemeniz ve diş doktorunuza bu bilgiyi aktarmanız bu endişeyi aşmanızı kolaylaştırır. Şayet çok ileri düzeyde bir endişeniz varsa ruhsal yardım alabilirsiniz. Zira diş tedavilerinin ertelenmesi çok önemli sorunlara ve ağrılara neden olabilir. Bu yüzden bu kaygı ile yaşamaya devam etmek yerine kaygıdan kurtulmak için tahlil yollarını aramak daha mantıklı bir tercih olacaktır.